De tremissis of tremis (Grieks: τριμίσιον, trimision) was een kleine massief gouden munt uit de late oudheid. De naam, die 'een derde van een eenheid' betekent, gaf de waarde aan ten opzichte van de solidus (de gouden munteenheid van de Romeinen). De tremissis werd in het jaar 380 door keizer Theodosius I geïntroduceerd en woog aanvankelijk acht siliquae (gelijk aan 1,52 gram). Buiten het Romeinse rijk werden tussen de vijfde en achtste eeuw tremisses geslagen door de Angelsaksen, Bourgondiërs, Franken, Friezen, Lombarden, Ostrogoten, Suevi en Visigoten. Het woord tremissis is in het Oud-Engels geleend als thrymsa.

In Frankische bronnen wordt de tremissis soms een triens genoemd, een term die ook 'een derde' betekent en oorspronkelijk verwijst naar een bronzen munt met een waarde van een derde van een as (de kleinste bronzen munteenheid van de Romeinen). De historicus en bisschop Gregorius van Tours noemt de Frankische tremissis een trians of treans. De Duitse vorm dremise komt ook voor. In de Franse geschiedschrijving wordt vaak de term tiers (derde) of tiers de sou (derde van een solidus) gebruikt.

Op het strand bij Domburg zijn veel van deze tremisses aangetroffen, waarschijnlijk omdat de munt als munteenheid dienstdeed in de Friese stad Walichrum, de handelsnederzetting bij Domburg die door de zich steeds verder naar het oosten verplaatsende duinenrij bedolven is. De grote hoeveelheid van deze tremisses van het Dorestad-type en van sceatta’s die hier zijn gevonden doet vermoeden dat er ook een muntwerkplaats gevestigd kan zijn. Walichrum lijkt waarschijnlijk zelfs groter en voor de Friese handel belangrijker te zijn geweest dan Dorestad.

Filter op

Of filter op een specifieke datering
Maak uw keuze of zoek een periode
Maak uw keuze of zoek een verworven van
Maak uw keuze of zoek een vervaardiger
Maak uw keuze of zoek een materiaal
Maak uw keuze of zoek een vindplaats

Tremissis

Tremissis imitatie Mogontiacum

Tremissis Dorestad

Tremissis Vivarios

Tremissis Cassoriaco

Tremissis Aballone

Tremissis Bodesio

Tremissis Choae (Huy)