Jacobus Reinier Vos werd geboren in 1785 in Middelburg en interesseerde zich al vroeg voor wetenschap en vooral voor de geneeskunde. Op jonge leeftijd vertrok hij naar Chinsurah, een handelspost van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in India. Onderweg en in Bengalen studeerde hij verder. Hij keerde in 1819 terug om een examen in Leiden af te leggen en medicinae doctor werd. Daarna vertrok hij definitief naar Bengalen, waar hij tot zijn dood in 1836 als arts werkzaam was.

Hij was corresponderend lid van diverse wetenschappelijke genootschappen, waaronder het Zeeuws Genootschap. Zijn bijdrage in de Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen uit 1825 over de Cholera Asiatica, die sinds 1817 heerste in Bengalen, werd alom gewaardeerd. Onderweg voor het Nederlandsche Zendeling-Genootschap, stuurde hij vanuit Kaapstad een pijlkoker met giftige pijlen van de Bosjesmannen (San) naar Zeeland ‘ter vermeerdering van ons museum’. Om ongelukken met de pijlen te voorkomen besloten de leden van het Genootschap ze te verbranden, maar de boog en enkele pijlen bleven bewaard. In de jaren daarna werden regelmatig schenkingen uit India ontvangen, waar onder wonderlijke spelingen van de natuur, zoals een kuiken met vier poten ‘'t welke een uur geleefd heeft’ of een slang zonder kop, maar ook een Bengaalse trom, beeldjes van Boedhha en Shiva en een Nieuw Testament in het Arabisch dat in 1816 in Bengalen was gedrukt. Vos beschouwde ze als grote zeldzaamheden. Ook werd een exemplaar van zijn dissertatie en een door hem uit het Engels vertaalde naamlijst van Indiase geneesmiddelen in de verzameling van het Genootschap opgenomen. De naturalia en boeken zijn verloren gegaan, maar de etnografische voorwerpen zijn nog steeds te bewonderen.

Vos overleed op 50-jarige leeftijd in Calcutta. Het bericht van zijn dood bereikte pas een jaar later het Zeeuws Genootschap.
In 2017 zijn de bewaard gebleven voorwerpen van Vos aangewezen als beschermde cultuurgoederen volgens de Erfgoedwet.

Literatuur: Zeeland jrg. 30 (2021) nr. 3, 131-139

Filter op

Of filter op een specifieke datering
Maak uw keuze of zoek een periode
Maak uw keuze of zoek een verworven van
Maak uw keuze of zoek een vervaardiger
Maak uw keuze of zoek een materiaal
Maak uw keuze of zoek een vindplaats

Rijstkorrel met figuur

Pijlkoker met pijlen

Trom

Boeddhabeeld

Boeddhabeeld

God Sieb