De verzameling volkenkunde is ontstaan uit het ‘Kabinet van zeldzaamheden’ van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. De eerste voorwerpen zijn al verworven direct na de oprichting van het Genootschap in 1769 en behoren tot de oudste in hun soort in Nederland. De bedoeling van het verzamelen was om de ‘wereld in het klein’ in Zeeland bijeen te brengen en de stand van kennis en wetenschap te tonen. De volkenkundige voorwerpen moeten in samenhang met de andere afdelingen van de verzamelingen van het Genootschap worden bezien.

In het begin was er vooral belangstelling voor het ‘vreemde’, in de negentiende eeuw ontstond er meer wetenschappelijke belangstelling voor onbekende volken waardoor de verzameling sterk werd uitgebreid. Het waren vooral de directeuren en leden van het Genootschap die in het buitenland werkten of woonden en objecten naar Zeeland brachten of stuurden. In artikel 25 van het reglement van het Genootschap uit 1801 werden zij ook verzocht aanvullingen op de verzamelingen te schenken. Intussen telt de verzameling ruim duizend objecten, afkomstig van tal van verschil­lende volken uit de gehele wereld. Het zijn uitingen van cultuur, dat wil zeggen dat zij door mensen zijn gemaakt, gebruikt of vereerd, zoals wapens, kleding, sieraden, eet- en drinkgerei, gebruiksgoederen, rituele en godsdienstige voorwerpen, muziekinstru­menten, modellen en beelden.
Het geeft daarmee een tijdsbeeld van verschillende samenle­vingen, ideeën en gebruiken. De collectie is eveneens een weerspie­geling van de gebieden die in de achttiende en negentiende eeuw door Zeeuwen werden bereisd. Tegelijk toont het wat daarvan destijds in Zeeland bekend was en hoe er naar andere volken gekeken werd. Ongeveer tweederde deel van de voorwerpen is afkomstig uit Azië. Verder zijn er objecten uit China, Japan, India en Ceylon. De Afrikaanse voorwerpen komen vooral uit Noord-Afrika, uit het gebied aan de kust van Guinea en rondom de Congo-rivier. Van Amerikaanse oorsprong is de uitgebreide verzameling van de Zwartvoet indianen uit Canada. Daarnaast komen veel voorwerpen uit Suriname en uit het gebied aan de rivieren Essequebo en Demerary. Ten slotte zijn ook uit Nieuw-Guinea relatief veel objecten afkomstig.

De voorwerpen worden beheerd door het Zeeuws Museum in Middelburg en zijn regelmatig te zien in tentoonstellingen in het museum en elders. In 2017 is een groot deel van de collectie volkenkundige voorwerpen aangewezen als beschermde cultuurgoederen volgens de Erfgoedwet.